Periode: 2011-2017

Locatie: Heeswijk-Dinther

Opdrachtgever: gemeente Bernheze, Gebr. Dijkhoff b.v.

I.s.m.: BRO, Enviro Challenge

Gebiedsontwikkeling Heeswijkse Aa-Beemden

De ontwikkeling Heeswijkse Aa-Beemden wordt enerzijds ingegeven door de nieuwe ontsluiting van de kern Heeswijk-Dinther op de N279 en anderzijds door de ontwikkeling van het bedrijf Gebr. Dijkhoff & zn b.v. Door de herinrichting van dit gebied worden meerdere doelen bereikt van de verschillende overheden (op basis van het provinciale en het waterschapsbeleid) en kunnen tevens zorgvuldige maatregelen worden getroffen om de effecten van het bedrijf Gebr. Dijkhoff & zn b.v. te reduceren.

De herinrichting van het gebied neemt de gebiedskenmerken van het beekdallandschap als uitgangspunt. De graslanden in het plangebied, ten westen van het bedrijfsterrein, worden ingericht en beheerd als bloemrijke graslanden. Dit type vochtige tot natte graslanden hoort oorspronkelijk thuis in een beekdal. De bloemrijke graslanden (vaak geel kleurend door de bloei van de rolklaver, boterbloem, ratelaar) zijn soortenrijk door het extensieve beheer en de aanwezige kwel. Deze bloemrijke graslanden zijn van betekenis voor vlinders en andere insecten en deze vormen weer voedsel voor vogels en zoogdieren. In deze graslanden staan enkele solitaire bomen bestaande uit: eik, linde, es.

In de zone langs de Aa wordt een plasdras zone gerealiseerd ten dienste van de beek. Deze zone wordt verlaagd om te dienen als waterretentie. Verspreid in deze zone worden enkele groepjes bomen aangeplant. Hiervoor worden soorten toegepast zoals, zwarte els, populier en berk. Ook liggen in deze zone poelen.
Met de herinrichting van het gebied blijft de loop en het profiel van de Aa ongewijzigd. De plannen hebben zodoende geen invloed op het watersysteem en de afvoer van de Aa. Het gebied kan echter wel hoogwaterpieken opvangen.

Om het zicht vanuit het dorp op het bedrijfsterrein te ontnemen en te voldoen aan de milieu hygiënische eisen worden een kapschuur en een keermuur (hoogte 3 / 6 meter) rond het bedrijfsterrein gerealiseerd. Tegen de keermuur wordt een aardewal van circa 2 – 3 meter hoog gerealiseerd. Op deze wal worden bomen en struweel aangeplant. Hiervoor woorden boomsoorten gebruikt die thuishoren op de hogere delen in het beekdallandschap zoals zomereik, gewone es, esdoorn en haagbeuk. Ook voor de aanplant van struweel wordt gekozen voor gebiedseigen soorten zoals meidoorn, sleebes, gewone vlier, egelantier en vuilboom. De bomen en het struweel op de wal vormen een voedselbron voor struweelvogels en geeft deze soorten nestgelegenheid. Hierdoor wordt het gebied aantrekkelijk als vestigingsplek voor dit type vogels. Op de overgang van het struweel naar het grasland (plasdraszone) kan een zoomvegetatie tot ontwikkeling komen van hogere kruiden. Een dergelijke zoom heeft veel waarde voor kleine fauna, zoals insecten en kleine zoogdieren, ze vinden hier dekking en voedsel.

Een uitgebreide plantoelichting kunt u vinden in het reeds vastgestelde bestemmingsplan via ruimtelijkeplannen.nl.

Planontwikkeling

Sinds 2011 is ELINGS betrokken bij de ontwikkeling van de Heeswijkse Aa-Beemden te Heeswijk-Dinther. Als landschapsarchitect maakt ELINGS onderdeel uit van een projectgroep die in 2013 tot stand is gekomen. Deze bestaat onder ander uit vertegenwoordigers van Waterschap Aa en Maas, Provincie Noord-Brabant, Gemeente Bernheze, Gebr. Dijkhoff b.v. en betrokken grondeigenaren.

Na enkele jaren van onderzoek en studie naar mogelijkheden voor het gebied is medio 2013 een start gemaakt met een integraal gebiedsontwerp voor het gebied. Middels diverse interactieve bijeenkomsten zijn ideeën en wensen uitgewisseld met omwonenden, natuur- en milieuorganisaties en overige belanghebbenden. Gelijktijdig met het ontwerpproces zijn diverse milieu onderzoeken uitgevoerd, onder andere door Enviro Challenge. Gedurende het proces zijn uitgangspunten gewijzigd waardoor de ontwerpcyclus en bijbehorende afstemmingen verschillende keren doorlopen zijn. Alle resultaten zijn gebundeld en juridisch vastgelegd in een bestemmingsplan in samenwerking met BRO.